Geçmişten Günümüze JavaScript : JavaScript, bir Netscape çalışanı olan Brandan Eich tarafından 1995 yılının Eylül ayında 10 günlük bir süre içerisinde oluşturuldu. İsmi ilk olarak Mocha idi ve dilin adı daha sonraları Mona ardından da JavaScript olmadan hemen önce LiveScript adını aldı. Dilin ilk sürümleri özellikle Netscape’ye özgü idi ve sınırlı işleve sahipti ancak zaman içinde geliştirici topluluğunun da yardımıyla büyümeye devam etti. 1996 yılında JavaScript resmi olarak ECMAScript adını aldı ve ECMAScript 2 1998’de, ECMAScript 3 ise 1999 yılında geldi. Bu da günümüzün JS’sine evrildi ve sadece farklı tarayıcılarda çalışmanın dışında aynı zamanda mobil ve masaüstü bilgisayarlar gibi farklı cihazlarda da çalışıyordu. JavaScript o günden beri büyümeye devam etti ve 2016 yılı itibariyle web sitelerinin %92’si JS kullanmaya başladı. Sadece 20 yıl içerisinde ilkel bir dil halinden dünyanın en popular dili olmayı başardı. Eğer internet kullanıyorsanız, mutlaka JavaScript ile karşı karşıya gelmişsinizdir. Javascript nedir, JS’inn geçmişi gibi konuların ardında şimdi de kullanım yerlerini açıklayacağız.

JavaScript ile neler yapılabilir? Betik dilinin ilk sürümleri yalnızca dahili kullanım içindir. Netscape, bunu web tarayıcıları için standart bir özellik olarak ECMA International‘a sunduktan sonra JavaScript, ECMAScript’in yayınlanmasına öncülük etti. Web sayfalarının farklı tarayıcılar ve cihazlar arasında birlikte çalışmasını sağlamak için genel amaçlı bir komut dosyası diliydi. JavaScript, o zamandan beri Mozilla Firefox ve Google Chrome gibi yeni tarayıcılarla büyümeye devam etti. Hatta Google Chrome, bayt kodunu yerel makine kodunda derleyen V8 adlı ilk modern JS motorunu geliştirmeye bile başladı. Günümüzde JavaScript; AngularJS , jQuery ve ReactJS gibi karmaşık projeleri basitleştirmek için birçok çerçeveye ve kütüphaneye sahiptir. Başlangıçta istemci tarafında çalışan JS uygulaması, Google Chrome JavaScript V8 motorunda oluşturulmuş bir platformlar arası sunucu ortamı olan Node.js‘nin geliştirilmesinden sonra sunucu tarafında dallara ayrıldı. En çok web tabanlı programlara hitap ederken, JavaScript programlama özelliklerinin farklı alanlarda başka uygulamaları da mevcut. Aşağıda JavaScript’in birkaç temel kullanım alanını görebilirsiniz.

1. Web ve Mobil Uygulamalar, JS kod kitaplıklarından oluşan JavaScript çerçevelerinin geliştirilmesi, geliştiricilerin projelerinde önceden yazılmış JS kodunu kullanmalarına olanak tanır. Programlama özelliklerini sıfırdan kodlamayacakları için de bu onlara zaman ve emek tasarrufu sağlar. Her JavaScript çerçevesi, geliştirme ve hata ayıklama sürecini basitleştirmeyi amaçlayan özelliklere sahiptir. Örneğin, jQuery ve ReactJS gibi önuç JS çerçeveleri tasarım verimliliğini artırır. Geliştiricilerin kod bileşenlerini birbirlerini, işlevi veya değeri etkilemeden yeniden kullanmalarına ve güncellemelerine olanak tanır. Bu arada Cordova ve Titanium gibi mobil uygulama geliştirme çerçeveleri, yerel veya hibrit uygulamalar (İng.) oluşturmayı mümkün kılar. JavaScript kodunun Node.js’de uygulanması da web geliştirmede önemli bir rol oynar. Node.js, tek iş parçacıklı yapısı ve engellenmeyen mimarisi nedeniyle sunucu yanıt süresini azaltabilir ve gecikmeleri ortadan kaldırabilir. Node.js ayrıca mikro hizmetler için ölçeklenebilir bir araç olarak hizmet edecek kadar hafiftir ve bireysel işlemlere sahip küçük hizmetlerden oluşan tek bir uygulama geliştirmenize olanak tanır.

2. Web Sunucuları ve Sunucu Uygulamaları Oluşturma, JavaScript, Node.js aracılığıyla geliştiricilerin web sunucuları ve arkauç altyapısı oluşturmasına olanak tanıyarak web sunucusu oluşturmada zamandan ve emekten tasarruf etmelerini sağlar. Yerleşik HTTP modülü, kullanıcılar bir web sayfasına eriştiğinde düz metin görüntüleyen temel bir HTTP sunucusu geliştirmenizi sağlar. HTTP isteklerini işlemek için Node.js’nin kendi web sunucusunu, Node-OS’yi veya Microsoft Internet Information Services (IIS) ve Apache gibi üçüncü taraf sunucuları kullanabilirsiniz. Node-OS’nin Linux çekirdeği üzerine kurulduğu için Linux işletim sistemlerinde en iyi şekilde çalıştığını unutmayın.

3.Web Sitelerinde Etkileşimli Davranış, JavaScript’in temel işlevlerinden biri web sayfalarına dinamiklik kazandırmaktır. Bu, animasyonları görüntülemeyi, metin görünümünü değiştirmeyi ve açılır menüler oluşturmayı içerir. Bir web sitesi oluşturmak için yalnızca HTML ve CSS kodunu kullanabilseniz de, yalnızca statik bir ekrana sahip olacaktır. JavaScript ile bir kullanıcı, yani ziyaretçi, web sayfalarıyla etkileşime girebilir ve daha iyi bir tarama deneyimine sahip olabilir. Ayrıca JavaScript, HTML içeriğini ve öznitelik değerlerini önce web sayfasını yeniden yüklemeden değiştirmenize olanak tanır.